کمدی پروفروش بهرام افشاری هم سانسور شد؟
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۵۳۳۵۳
کارگردان فیلم «فسیل» گفت: چند ثانیه کوتاه از فیلم کم شد و یک سکانس را هم کامل جابجا کردیم ...
به گزارش ایسنا، کریم امینی که فیلم «فسیل» او را، تاکنون بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر تماشا کرده‌اند و به تازگی برای فیلمی با نام «شهر هرت» هم پروانه نمایش گرفته، قصد دارد یک کمدی دیگر را به نام «جلبک» بسازد که البته تاکید دارد فضای این فیلم متفاوت از «فسیل» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او که علاوه بر ساخت فیلم‌های «گربه سیاه» و «دشمن زن» سابقه بازی در فیلم‌ها و سریال‌های متعددی را در کارنامه کاری‌اش دارد، درباره پرکاری این روزهایش با اکران «فسیل» و گرفتن یک پروانه نمایش و تدارک ساخت یک فیلم جدید بیان کرد: «فسیل» و «شهر هرت» را در طول سه سال ساختم و الان هم برای ساخت «جلبک» به دنبال پروانه ساخت هستیم که هر سه فیلم هم کمدی هستند، چون به نظرم در شرایط فعلی ساخت فیلم‌های اجتماعی سخت است.
وی افزود: قبل از اینکه فیلم کمدی بسازم، فیلم‌های کوتاهم فضایی اجتماعی داشتند و در «گربه سیاه» هم چنین فضایی را دنبال کردم. البته «گربه سیاه» در دوران کرونا اکران شد و در آن زمان تنها فیلم کمدی روی پرده «دینامیت»، فروش خوبی داشت و بقیه تقریباً زمین خوردند؛ هرچند در اکران آنلاین فیلم با اقبال خوبی مواجه شد و مورد توجه قرار گرفت.
با این حال الان ساخت فیلم کمدی واقعا کار سختی است بخصوص آنکه مردم به لحاظ معیشتی مشکلات زیادی دارند و آنها را در این شرایط اقتصادی به سینما بکشانی سخت شده است و حتی همین الان هم می‌بینیم هر کمدی‌ای در اکران جواب نمی‌گیرد.
امینی گفت: جنس سینمای ایران از نوع هالیوود یا بالیوود نیست که فیلم‌های رویاپردازانه و اکشن و فانتزی در آن باشد و تماشاگر وقتی سینما می‌رود معمولا ترجیح می‌دهد از فضای زندگی روزمره خارج شود، ولی فیلم‌های اجتماعی ما کاملا از دل مردم هستند و در این روز‌ها به نسبت یک فیلم کمدی ممکن است کمتر دیده شوند. در این شرایط من اگر بتوانم لبخندی به لب مردم بنشانم، تلاشم را می‌کنم که این کار را به بهترین شکل انجام دهم.
او درباره اینکه افزایش درخواست‌ها برای ساخت فیلم کمدی نگرانی‌هایی را بابت کیفیت این فیلم‌ها و کاهش سطح سلیقه مخاطب ایجاد می‌کند، تاکید کرد: سطح سلیقه مردم بالا رفته و اینطور نیست که هر فیلم کمدی را بپسندند؛ یعنی حتی اگر برای فیلم‌هایی با سطح کیفی نه چندان بالا، پروانه ساخت و نمایش صادر شود، مخاطب آنها را نمی‌بیند.
در دهه هشتاد چنین اتفاقی افتاد و فیلم‌های کمدی قطاری و پشت هم ساخته می‌شدند که ناگهان این روند سقوط کرد و بعد در دهه ۹۰ بخصوص در نیمه دوم این دهه، فیلم‌های اجتماعی خوبی ساخته شدند و ورق سینما برگشت. مخاطب امروز سینما باهوش است و زمانی می‌توان از تنزل سطح سلیقه مخاطب صحبت کرد که فیلم‌های بی‌کیفیت هم فروش خوبی داشته باشند، اما الان مخاطب ایرانی به بهترین و جدیدترین فیلم‌ها و سریال‌های دنیا دسترسی دارد و دیگر نمی‌توان او را فریب داد و فیلم‌های کمدی بی‌کیفیت ساخت. نکته قابل توجه دیگر هم این است که در حال حاضر حتی پخش‌کننده‌ها و سینمادار‌ها نیز سراغ هر فیلم کمدی نمی‌روند.
این کارگردان و بازیگر با اشاره به آمار فروش و تعداد سالن‌های نمایش دهنده فیلم‌های کمدی روی پرده، درباره «فسیل» گفت: هر فیلمی را که بخواهم بسازم اولین معیارم برای شروع کار قصه است و «جلبک» را هم که می‌خواهم بسازم فضایی کاملا متفاوت از «فسیل» دارد. در «فسیل» داستان برای خودم بود، ولی با آقای حمزه صالحی که در کمدی تخصص دارد فیلمنامه را به سرانجام رساندیم.
امینی در پاسخ به اینکه آیا قرار است از این پس مخاطب او را به عنوان یک کارگردان کمدی‌ساز بشناسد؟ گفت: دوست دارم اگر مردم اسم مرا به عنوان کارگردان فیلمی شنیدند، بدانند فیلمی را که دارای استاندارد‌های مشخصی است، تماشا خواهند کرد، اما قرار نیست فقط روی کمدی متمرکز باشم. البته در شرایطی که الان به لحاظ اقتصادی برای مردم وجود دارد، با خودم فکر می‌کنم چرا باید فیلم تلخ بسازم تا مردم چیز‌هایی را که خودشان لمس می‌کند در سینما هم ببینند؟!
به نظرم اینکه فقط بدبختی را نشان دهیم اشتباه است. با این حال اگر بخواهیم یک فیلم اجتماعی از امروز جامعه بسازیم، از روال روز عقب می‌مانیم، چون سرعت اتفاق‌ها آن قدر زیاد است که وقتی وارد پروسه ساخت شویم، می‌بینیم مردم از آن وقایع عبور کرده‌اند. با این وجود فیلم اجتماعی در همین شرایط هم می‌تواند خوب باشد اگر بستر جذابی برای روایت داشته باشد مثل یک داستان جنایی که مورد علاقه مخاطب هم باشد و آن را دنبال کند.
او یاداور شد: در کنار این‌ها باید دید سینمای ایران پتانسیل ساخت یک سری فیلم‌ها را دارد یا خیر؛ مثلا در سینمای ما پتانسیل ساخت فیلم اکشن وجود ندارد و بهترین نوع آن در هالیوود یا هنگ کنگ و چین ساخته می‌شود و آنچه در اینجا ساخته شود معمولا برای تماشاگر ایرانی باورپذیر نیست. همچنین از آنجا که مردم ما سیاست‌زده شده‌اند فیلم‌های این چنینی هم ممکن است کمتر با استقبال مواجه شوند در صورتی که زمانی «مارمولک» و «کما» خوب جواب می‌دادند.
وی در پاسخ به اینکه آیا فیلمش در مسیر گرفتن پروانه نمایش دچار مشکل ممیزی نشده؟ گفت: تصورم این بود که در این سیستم فیلم را قلع و قمع کنند، ولی فقط چند ثانیه کوتاه از فیلم کم شد و البته یک سکانس را هم کامل جابجا کردیم، چون دو برداشت گرفته بودیم، ولی در مجموع، راحت‌ترین پروانه نمایش زندگی‌ام را برای «فسیل» گرفتم.
این اتفاق خوبی است که بی‌محاباتر پروانه نمایش دهند و امیدوارم مولفه‌های صدور پروانه نمایش ابتدا برمبنای کیفیت فیلم باشد نه اینکه فقط ببینند آیا حرف سیاسی و انتقادی و ... زده می‌شود یا خیر، چون سینما تنها چیزی بوده که در این سال‌ها طبق قوانین عمل کرده و با رعایت ضوابط مسیر خود را پیش برده امااز آن طرف بیشترین توهین‌ها و ظلم‌ها را نیز - به همراه تئاتر- تحمل کرده است.
کریم امینی در پایان بیان کرد: من و تهیه‌کننده فیلم (ابراهیم عامریان) خیلی مراقب بودیم تا به دور از خودسانسوری فیلمی را بسازیم که کمتر درگیر سانسور شود، چون وقتی بودجه شخصی صرف می‌شود باید از تجربیاتی که داریم نیز استفاده کنیم و در «فسیل» سعی کردیم از چارچوب و قوانین خارج نشویم چرا که به دنبال ساخت یک فیلم خانوادگی بودیم.
بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبیبی، الهه حصاری، ایمان صفا، بابک کریمی، سید جواد هاشمی، غلامرضا نیکخواه، سمانه منیری، امید روحانی، علیرضا استادی، قاسم زارع، خشایار راد و مجید شهریاری بازیگران «فسیل» هستند. فیلمنامه اولیه این فیلم کمدی توسط کریم امینی، علی باطنی و آرمین طهماسبی نوشته شده و نگارش نهایی آن را حمزه صالحی انجام داده است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: فیلم سینمایی بهرام افشاری پروانه نمایش ساخت فیلم فیلم کمدی فیلم ها یک فیلم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۵۳۳۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انسان‌تباران دنیسووا چه کسانی بودند؟ (+عکس)
نئاندرتال‌ها در زمانی حدود ۴۰ هزار سال پیش از صحنه‌ی دنیا ناپدید شدند. اما ما، انسان‌ها امروزی، چندان هم با این عموزاده‌های باستانی غریبه نیستیم. اسکلت‌های تنومند خویشاوندان نئاندرتال ما در موزه‌های سراسر جهان دیده می‌شود.
به گزارش زومیت، شخصیت‌های ساختگی آنها را در رسانه‌ها می‌بینیم و تا حدودی با عادت‌ها، سبک زندگی و فرهنگشان آشنا هستیم. این عموزاده‌ها شباهت بسیاری با ما دارند و در گذشته‌های دور، با انسان‌های خردمندی که از طریق آفریقا در دنیا گسترش یافتند نیز آمیخته شدند.
اما ما، انسان‌تباران دنیسووا (deh-NEESE'-so-vans) را به اندازه‌ی عموزاده‌های نئاندرتال نمی‌شناسیم و دلیلش احتمالاً این است که دنیسوواها، استخوان‌های زیادی از خودشان باقی نگذاشته‌اند. دنیسوواها، گروهی از انسان‌ها بودند که روزی از تبار نئاندرتال‌ها جدا شدند و تا صدها هزار سال قبل از انقراض، در زمین زندگی کردند. با وجود شواهد بسیار اندک، بسیاری از دانشمندان به طور فزاینده‌ای مجذوب دنیسوواها هستند. اما دنیسوواها چه کسانی بودند؟
دنیسوواها نیز مانند نئاندرتال‌ها، گروهی از نزدیک‌ترین خویشاوندان منقرض‌شده‌ی انسان‌های خردمند هستند. در سال ۲۰۱۰ بود که دانشمندان برای اولین بار اعلام کردند دنیسوواها وجود داشتند و روزی روی زمین زندگی کردند، بنابراین موارد بسیاری در مورد این خویشاوندان تا‌به‌امروز ناشناخته باقی مانده است.
با این حال، شواهد فسیلی و ژنتیکی نشان می‌دهد که دنیسوواها در محدوده‌ی گسترده‌ای از مناطق و شرایط مختلفی زندگی می‌کردند؛ از کوه‌های سرد سیبری و ارتفاعات تبت گرفته تا جنگل‌های جنوب شرقی آسیا و حتی جزایر اقیانوس آرام.
به گزارش مجله‌ی نیچر، دانشمندان روسی اولین فسیل‌های مرتبط با دنیسوواها را در تابستان سال ۲۰۰۸، در حفاری مکانی به نام غار دنیسووا در رشته‌کوه آلتای در جنوب سیبری کشف کردند. این غار در دهه‌ی ۱۷۰۰، محل سکونت زاهدی به نام دنیس بود. به همین دلیل، در زبان روسی با نام «غار دنیس» شناخته می‌شود. دنیسوواها نیز نامشان را از این غار گرفته‌اند، زیرا محل کشف اولین فسیل‌های دنیسووا بود.
اولین فسیل‌های دنیسووا در سال ۲۰۰۸، در حفاری غار دنیسووای سیبری کشف شد
به نقل از نیچر، دانشمندان تعدادی مصنوعات سنگی را در حفاری‌های قبلی غار دنیسووا کشف کرده بودند و بر اساس دهه‌ها مطالعه‌ی قبلی، منشأ این مصنوعات را به نئاندرتال‌ها نسبت داده بودند. از این‌رو، زمانی که دانشمندان برای اولین بار فسیل‌های دنیسوواها را در این غار کشف کردند، گمان کردند که این بقایا نیز مانند مصنوعات متعلق به نئاندرتال‌ها است.
با این حال، تجزیه‌و‌تحلیل بعدی دی‌ان‌ای باستانی استخراج‌شده از این فسیل‌ها، چیز دیگری را نشان می‌داد. در سال ۲۰۰۸، محققان اولین ژنوم کامل یک نئاندرتال را توالی‌یابی کردند، اما یکی از فسیل‌های کشف‌شده در غار، تکه‌ی کوچکی از استخوان انگشت با قدمت ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار سال و متعلق به تبار انسانی کاملاً متفاوت و ناشناخته‌ای بود. در سال ۲۰۱۰، دانشمندان در مطالعهای که در مجله‌ی نیچر منتشر شد، جزئیات این اکتشاف را رسماً اعلام کردند.
کریس استرینگر، دیرین‌مردم‌شناس در موزه تاریخ طبیعی لندن، به لایوساینس گفت: «کشف گونه‌ای جدید از روی تکه‌ی کوچکی از استخوان انگشت، دستاورد فنی چشمگیری بود.»
مطالعه‌ی سال ۲۰۱۰ نیچر علاوه‌بر اینکه برای اولین بار وجود دنیسوواها را اعلام کرد، به خویشاوندی نزدیک این گونه با نئاندرتال‌ها نیز پی برد. مطالعه‌ی متعاقبی که در سال ۲۰۱۳ در نیچر منتشر شد، تخمین زد دودمانی که راه را برای پیدایش نئاندرتال‌ها و دنیسوواها هموار کرد، بین ۵۵۰ هزار تا ۷۶۵ هزار سال پیش از اجداد انسان خردمند جدا شد. بعدها، اجداد نئاندرتال‌ها و دنیسوواها نیز بین ۳۸۱ هزار تا ۴۷۳ هزار سال پیش، از یکدیگر جدا شدند. این بدین معنی است که دنیسوواها و نئاندرتال‌ها، نزدیک‌ترین خویشاوندان انسان امروزی هستند.
دنیسوواها و نئاندرتال‌ها نزدیک‌ترین خویشاوندان ما هستند
مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ در مجله‌ی سل منتشر شد، نشان داد که گونه‌ی دنیسوواها از نسبی چندگانه تشکیل شده است. یکی از این نسب‌ها رابطه‌ی نزدیکی با دنیسوواهای سیبری داشت. میراث ژنتیکی این گروه، امروزه عمدتاً در اهالی شرق آسیا یافت می‌شود. دیگری، نسبت دورتری با دنیسوواهای سیبری داشت و امروزه بیشتر در بومیان پاپوآ و اهالی آسیای جنوبی دیده می‌شود.
راه دو نسب دنیسووا حدود ۲۸۳ هزار سال پیش از یکدیگر جدا شد. اگرچه خاستگاه دنیسوواها با نئاندرتال‌ها مشترک بود، اما از نظر ژنتیکی با نئاندرتال‌ها تفاوت بسیاری داشتند، تقریباً به همان اندازه که نئاندرتال‌ها از انسان خردمند (Homo Sapiens) متمایز بودند.
مطالعهای بعدی که در سال ۲۰۱۹ در مجله‌ی سل منتشر شد، از نسب سوم دنیسوواها رونمایی کرد. مطالعه بر اساس سطح تفاوت‌های ژنتیکی بین هر سه نسب دنیسووا، نشان داد که این نسب سوم در حدود ۳۶۳ هزار سال پیش از دو گروه دیگر جدا شد و تقریباً به همان اندازه که از نئاندرتال‌ها متمایز بود، با سایر دنیسوواها نیز تفاوت داشت. دی‌ان‌ای نسب سوم عمدتاً در بومیان امروزی جزیره‌ی گینه نو و اطراف آن یافت می‌شود.
تا سال ۲۰۲۲، محققان هشت فسیل کوچک و بسیار متلاشی‌شده را بر اساس دی‌ان‌ای شناسایی‌شده، به دنیسوواها نسبت دادند. هر هشت فسیل از حفاری‌های غار دنیسووا کشف شده است. فسیل‌ها شامل سه دندان آسیاب، تکه‌ای از استخوان دست یا پا، سه قطعه‌ی کوچک استخوان و تکه‌ای از استخوان انگشت بود؛ این فسیل‌ها به تنهایی برای تولید دی‌ان‌ای لازم برای توالی‌یابی کل ژنوم کافی بودند.
دانشمندان فسیل‌های دیگری را نیز در چین و لائوس کشف کردند که حاوی پروتئین‌های خاصی بودند و بر اساس مطالعات قبلی دی‌ان‌ای دودمان منقرض‌شده، می‌دانستند که متعلق به دنیسوواها هستند. فسیل‌ها شامل تکه‌ای استخوان فک از محوطه‌ای مقدس در چین و یک دندان آسیاب از غاری در لائوس است.
بقایایی که تا به امروز از دنیسوواها کشف شده است، بر اساس دی‌ان‌ای یا پروتئین‌هایشان، سرنخ‌های کمی در مورد چگونگی شناسایی فسیل‌های دنیسووا از نظر ریخت‌شناسی یا شکل ظاهری آنها ارائه می‌دهد. به این ترتیب، پژوهش‌های قبلی ممکن است تعداد بی‌شماری از فسیل‌های دنیسوواها را کشف کرده باشند که همچنان ناشناخته مانده‌اند؛ زیرا آنها درمقایسه با سایر انسان‌تباران تفاوت‌هایی ریخت‌شناختی دارند که دانشمندان هنوز نمی‌توانند شناسایی کنند.
محققان می‌گویند هرچقدر که شواهد بیشتری از دنیسوواها به دست آید، به‌ویژه نمونه‌هایی که هم دی‌ان‌ای و هم شواهد ریخت‌شناختی را پوشش می‌دهند، شانس بیشتری برای قرارگیری دیگر فسیل‌های شناخته‌شده در این گروه به وجود می‌آید.
مطالعه‌ی ۲۰۱۰ نیچر نشان داد که دنیسوواها با اجداد انسان‌های امروزی آمیزش داشتند، به طوری که حدود چهار تا شش درصد از ژنوم بومیان گینه نو و جزیره‌ی بوگنویل، یا ژنوم مدرن اهالی ملانزی از دی‌ان‌ای آنها تشکیل شده است. ملانزی منطقه‌ای در اقیانوسیه است که گینه نو، جزایر سلیمان، وانواتو، کالدونیای جدید و فیجی را شامل می‌شود. در مقابل، مطالعه‌ی ۲۰۱۳ نیچر نشان داد که فقط حدود ۰٫۲ درصد از دی‌ان‌ای آسیایی‌های سرزمین اصلی و بومیان آمریکا منشأ دنیسووا دارد.
دی‌ان‌ای دنیسووا ممکن است مزایای بسیاری برای انسان خردمند داشته باشد. به عنوان مثال، مطالعهای در سال ۲۰۱۴ کشف کرد که جهش ژنتیکی از دنیسوواها ممکن است به تبتی‌ها و بومیان ساکن اورست کمک کرده باشد که در ارتفاعات بالا زندگی کنند.
مطالعه‌ی دیگری در سال ۲۰۱۶، نشان داد که دی‌ان‌ای دنیسووا ممکن است بر سیستم ایمنی بدن انسان امروزی و همچنین، بر سطح چربی و قند خون ما تأثیر گذاشته باشد. البته میراث بدون هزینه نبوده است، دی‌ان‌ای وراثتی حتی ممکن است حساسیتمان به اسکیزوفرنی و سایر اختلال‌های روانی را نیز افزایش داده باشد.
همچنین محققان با بررسی دی‌ان‌ای دنیسووایی که به انسان‌های زنده‌ی امروزی ارث رسیده است، می‌گویند الگوی جهش‌های ثبت‌شده نشان می‌دهد که چندین گروه ژنتیکی متمایز از دنیسوواها با اجداد ما آمیخته شده‌اند. علاوه بر این، هیچ یک از این گروه‌های دنیسووا از نزدیک با گروه ساکن غار دنیسووا در ارتباط نبودند.
چندین گروه ژنتیکی متمایز از دنیسوواها با اجداد ما آمیزش داشتند
محققان می‌گویند جالب‌ترین نتایج در این زمینه، از مطالعات مردم گینه نو و فیلیپین به دست آمده است. نشانه‌هایی از آمیختگی مکرر اجداد انسان خردمند با دنیسوواها، در اهالی گینه نو و فیلیپین به چشم می‌خورد که با نمونه‌های سرزمین اصلی آسیا متمایز بود.
متخصصان گمان می‌کنند که وقتی سطح آب دریاها در آخرین عصر یخبندان پایین آمد، دنیسوواها احتمالاً با پای پیاده به سمت گینه نو و فیلیپین مهاجرت کردند. این بدین معنی است که دنیسوواها از هزاران سال پیش از ورود انسان‌های خردمند به منطقه، در این مکان زندگی می‌کردند.
مطالعات پیشین نشان می‌دهد که نئاندرتال‌ها نیز با انسان‌های خردمند آمیزش داشتند. مطالعهای در سال ۲۰۱۳ تخمین زد که ژنوم همه‌ی انسان‌های غیر‌آفریقایی حاوی ۱٫۵ تا دو درصد از دی‌ان‌ای نئاندرتال است. علاوه بر این، مطالعه‌ی دیگری در سال ۲۰۱۸ نشان داد که دنیسوواها و نئاندرتال‌ها نیز با یکدیگر آمیزش داشتند.
مطالعه‌ی سال ۲۰۱۸، قطعه‌ای استخوان ۲٫۵ سانتی‌متری را بررسی کرد که در سال ۲۰۱۲ از حفاری غار دنیسووا کشف شده بود. این قطعه‌ی کوچک از یک استخوان بلند، مانند استخوان ساق پا یا استخوان ران جدا شده بود. ضخامت قسمت بیرونی نشان می‌دهد که استخوان متعلق به دختربچه‌ای بوده که در زمان مرگ حداقل ۱۳ سال سن داشته است. تاریخ‌گذاری رادیوکربن نشان می‌دهد که این فسیل بیش از ۵۰ هزار سال قدمت دارد.
دی‌ان‌ای حاصل از فسیل، اولین انسان دورگه دنیسووا نئاندرتال شناخته‌شده را کشف کرد و همچنین، نشان داد که پدر دنیسووای این فسیل نیز احتمالاً در بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ نسل قبل از خودش، حداقل یک جد نئاندرتال داشته است. در مجموع، این کشف موارد متعددی از تعامل بین نئاندرتال‌ها و دنیسوواها را آشکار کرد.
علاوه بر این، دانشمندان دریافتند که مادر نئاندرتال آن دختر نوجوان از نظر ژنتیکی بیشتر به نئاندرتال‌های اروپای غربی شباهت دارد تا نئاندرتال‌های دیگری که در غار دنیسووا زندگی می‌کردند. این یافته نشان می‌دهد که نئاندرتال‌ها، برای ده‌ها هزار سال بین غرب و شرق اوراسیا در مهاجرت بودند.
تاکنون، دانشمندان توالی ژنوم شش تن از انسان‌های غار دنیسووا را تعیین کرده‌اند. به گفته‌ی محققان، یافته‌ها بر اساس اینکه یکی از این شش نفر دارای یک والد نئاندرتال و یک والد دنیسووا بوده است، از دیدگاه آماری نشان می‌دهد که آمیختگی در زمان تعامل این دو گروه با یکدیگر، بسیار رایج بوده است.
دنیسوواها کجا زندگی می‌کردند؟شواهد یافت‌شده، تصویری را از انسان‌های شگفت‌انگیزی ارائه می‌دهد که می‌توانستند در شرایط محیطی متنوع، از سیبری سرد گرفته تا ارتفاعات تبت، جنگل‌های لائوس و حتی شاید در جزایر اقیانوس آرام، رشد کنند و گسترش یابند. دنیسوواها از نظر سازگاری و تطبیق‌پذیری با ما در رقابت بودند.
انسان‌های امروزی حدود ۶۰ هزار سال پیش از آفریقا خارج شدند، در آن زمان دنیسوواها احتمالاً در مسیر آنها قرار داشتند و ممکن است که از راه آمیختگی دو گونه، بعضی از ژن‌های خود را به ما اهدا کرده باشند. اما دانشمندان در سال ۲۰۱۹ اولین فسیل از دنیسوواها را در مکانی فراتر از سیبری، در غاری در ارتفاعات تبت پیدا کردند.
دنیسوواها از نظر سازگاری و تطبیق‌پذیری با شرایط محیطی، شبیه ما بودند
محققان بخشی از یک فک با قدمت بیش از ۱۶۰ هزار سال و دندان‌هایی مشابه دنیسوواها را در غار تبت کشف کردند. فسیل حاوی پروتئین‌هایی با ساختار مولکولی مشابه ژن‌های دنیسوواها بود. سال بعد، محققان گزارش دادند که رسوبات کف غار نیز حاوی دی‌ان‌ای دنیسووا است.
تا سال ۲۰۲۲، دانشمندان بقایای دنیسوواها را در محوطه‌های باستان‌شناسی سیبری، چین و لائوس کشف کردند. داده‌های فسیلی کشف‌شده با شواهد ژنتیکی دنیسوواهای یافت‌شده در انسان‌های امروزی ساکن ملانزی مطابقت داشت. همچنین، شواهد فسیلی استخوان فک دنیسووایی کشف‌شده در فلات تبت نیز نشان می‌دهد که گروهی از دنیسوواها با زندگی در ارتفاعات بالا و اقلیم‌های سرد سازگار بودند.
در مجموع، یافته‌ها نشان می‌دهد که دنیسوواها در محیط‌های بسیار متفاوتی زندگی می‌کردند. آنها زمستان‌های سخت سیبری و هوای رقیق فلات تبت را تحمل کردند، در لائوس، در جنگل‌های باز با گله‌هایی از فیل‌های کوتوله و سایر پستانداران زندگی کردند و به شکار پرداختند. بر اساس شواهد دی‌ان‌ای، آنها ممکن است در جنگل‌های بارانی گینه نو و فیلیپین نیز زندگی کرده باشند.
بر اساس مطالعه‌ی ۲۰۱۰ نیچر که برای اولین بار وجود دنیسوواها را کشف کرد، دنیسوواها در بازه‌ی زمانی حدود ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار سال پیش در غار دنیسووا زندگی می‌کردند.
اما دانشمندان در مطالعه‌ی دیگری که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، ادعا کردند قدیمی‌ترین فسیل‌های دنیسووایی که تاکنون کشف شده‌اند، حدود ۲۰۰ هزار سال قدمت دارند. این استخوان‌های ۲۰۰ هزار ساله نیز در غار دنیسووا کشف شدند.
در مجموع، یافته‌ها نشان می‌دهد که دنیسوواها همزمان با انسان‌های خردمند و نئاندرتال‌ها روی زمین زندگی می‌کردند و نزدیک‌ترین خویشاوندان آنها بودند.
دنیسوواها چه شکلی بودند؟مطالعهای در سال ۲۰۱۹ با بررسی استخوان انگشت دنیسووای کشف‌شده در غار دنیسووا، به توصیف ظاهر او پرداخت و نشان داد که این استخوان متعلق به دختری نوجوان با سنی حدوداً ۱۳٫۵ سال بوده است. مطالعه دیگری نیز نشان داد که این دختر دنیسووا پوستی تیره، موهای قهوه‌ای و چشم‌های قهوه‌ای داشت.
دختر دنیسووا مانند نئاندرتال‌ها، ممکن است پیشانی کوتاه، فک برآمده و چانه‌ای بسیار کوچک داشته باشد. با این حال، قوس دندانی دنیسوواها ممکن است بسیار بلندتر از ما و نئاندرتال‌ها باشد. یعنی ردیف دندان‌های بالا و پایین آنها برجستگی بیشتری دارد و قسمت بالای جمجمه‌های آنها نیز به‌طور چشمگیری پهن‌تر بوده است.
دنیسوواها بیشتر شبیه نئاندرتال‌ها بودند
گذشته از تفاوت‌ها، درک اینکه دنیسوواها دقیقاً چگونه به نظر می‌رسیدند دشوار است، زیرا شواهد فسیلی بسیار اندکی از دنیسوواها در دسترس محققان است. اما محققان می‌گویند به طور کلی، انتظار می‌رود که دنیسوواها بیشتر شبیه نئاندرتال‌ها باشند تا شبیه ما، زیرا این دو گروه بیشتر از ما با یکدیگر در ارتباط بودند.
به عنوان مثال، از رابطه‌ی به نسبت نزدیک فرگشتی دنیسوواها با نئاندرتال‌ها، می‌توان حدس زد که آنها جثه‌ی بزرگ و مغز درشتی داشتند. علاوه بر این، محققان انتظار دارند که جوامع ساکن در مناطقی با شرایط اقلیمی سرد (البته نه همه‌ی آنها) تنه‌های حجیم و بدن‌های نسبتاً کوتاه و پهنی داشته باشند. محققان می‌افزایند که با بررسی بیشتر ژنوم دنیسوواها، پیش‌بینی ظاهر آنها نیز پیشرفته‌تر خواهد شد.
فرهنگ دنیسوواهادر سال ۲۰۲۱، دانشمندان اولین ابزار سنگی دنیسوواها را در غار دنیسووای سیبری کشف کردند. بر اساس مطالعهای که در مجله‌ی نیچر منتشر شد، این آثار متعلق به قدیمی‌ترین فسیل‌های کشف‌شده‌ی دنیسوواها تا به امروز هستند.
محققان در آن مطالعه، ۳٬۷۹۱ ضایعات استخوانی کشف‌شده در غار دنیسووا را بررسی کردند. آنها بر اساس مطالعات قبلی دی‌ان‌ای روی دنیسوواها، به دنبال پروتئین‌هایی بودند که می‌دانستند متعلق به این تبار منقرض‌شده هستند. سپس، دانشمندان سه استخوان دنیسووا را در غار کشف کردند. تیم بر اساس لایه‌ای از زمین که فسیل‌ها در آن کشف شد، تشخیص داد که فسیل‌ها حدود ۲۰۰ هزار سال قدمت دارند.
لایه‌ی خاک، همچنین حاوی گنجینه‌ای از مصنوعات سنگی و بقایای حیوانات بود که ممکن است به عنوان سرنخ‌های باستان‌شناسی حیاتی در مورد زندگی و آداب دنیسوواها عمل کنند. پیش از این، فسیل‌های دنیسووا فقط در لایه‌هایی کشف شده بود که حاوی هیچ‌گونه مواد باستان‌شناسی نبود، یا در لایه‌هایی یافت می‌شد که حاوی مواد مرتبط با نئاندرتال‌ها نیز بود.
یافته‌ها نشان داد که استخوان‌های این دنیسوواها مربوط به زمانی است که اقلیم منطقه گرم و مشابه امروز بود. در آن زمان منطقه با جنگل‌های پهن‌برگ و استپ‌های باز، چمن‌زارها، ساوان‌ها و درختچه‌زارهای معتدل، برای زندگی انسان مناسب بود. بقایای جانوران قصابی‌شده و سوخته‌ی یافت‌شده در غار نیز نشان می‌دهد که دنیسوواها احتمالاً از گوزن، آهو، اسب، گاومیش‌های کوهان‌دار و کرگدن پشمالو تغذیه می‌کردند.
مصنوعات سنگی که در همان لایه‌ی فسیل‌های دنیسوواها یافت شد، ابزار مخصوص تراشیدن هستند و شاید از آنها برای دباغی پوست حیوانات استفاده می‌شد. مواد خام برای ساخت این اقلام احتمالاً از رسوبات رودخانه‌ای تأمین می‌شد که درست خارج از ورودی غار قرار دارد. رودخانه نیز به عنوان منبع آب عمل می‌کرد و همچنین، طعمه‌ها را به سمت غار می‌کشاند.
هیچ همتایی برای این ابزار سنگی و مصنوعات مرتبط با فسیل‌ها، در آسیای شمالی یا مرکزی کشف نشد. با این حال، نویسندگان مطالعه خاطرنشان کردند که این اقلام شباهت‌هایی به اقلام یافت‌شده در اسرائیل دارند که مربوط به ۲۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار سال پیش هستند؛ دوره‌ای که با ایجاد تغییرات عمده در فناوری بشر، مانند استفاده‌ی معمول از آتش مرتبط است.
مناقشات پیرامون دنیسوواهادر سال ۲۰۲۱، سه مطالعه‌ی بحث‌برانگیز منتشرشده در مجله‌ی اینویشن، اظهار داشتند که جمجمه‌ی فسیلی کشف‌شده در چین با نام مستعار «مرد اژدهایی» که حداقل ۱۴۶ هزار سال قدمت دارد، متعلق به گونه جدیدی به نام «هومو لونچی Homo Longi» است. با این حال، بسیاری از دانشمندان استدلال می‌کنند که مرد اژدهایی ممکن است در واقع فقط یک دنیسووا باشد.
فسیل باستانی ۱۴۶ هزار ساله‌ی مرد اژدهایی، یکی از بزرگترین جمجمه‌های انسان‌تباران منقرض‌شده است. مغز درون جمجمه می‌توانست مشابه مغز انسان خردمند باشد، اما حفره‌های استخوانی کره‌های چشم در این جمجمه بزرگ‌تر از انسان امروزی و تقریباً مربعی شکل بودند، برآمدگی‌های ابروها بسیار ضخیم، دهان پهن‌تر و دندان‌ها نیز بزرگ‌تر از حالت عادی بودند.
فسیل مرد اژدهایی ممکن است در واقع دنیسووا باشد
یکی از نویسندگان مطالعات ۲۰۲۱ می‌گوید سایر فسیل‌های انسان‌تباران باستانی که در محوطه‌های باستان‌شناسی چین، در مکان‌هایی مانند دالی، جینیوشان، شیاهه و هوآلونگدونگ کشف شده‌اند، ممکن است متعلق به همین گروه باشند.
در مجموع، دانشمندان می‌گویند جمجمه‌ی مرد اژدهایی دارای ترکیبی از ویژگی‌های باستانی و مدرن انسانی است که این گونه را از اعضای شناخته‌شده‌ی خانواده‌ی هومو، سرده‌ای از شجره‌نامه‌ی انسان‌ها، متمایز می‌کند. با این حال، تا زمانی که دانشمندان شواهد فسیلی و ژنتیکی بیشتری از مرد اژدهایی و دنیسوواها کشف نکنند، نمی‌توان یکسان بودن این دو را تأیید یا رد کرد.
آیا هابیت‌ها هم دنیسووا بودند؟
در سال ۲۰۲۱، مطالعه‌ی دیگری منتشر شد که ادعا می‌کرد دو نسب از انسان‌تباران منقرض‌شده با بدن‌های مینیاتوری، ممکن است دنیسووا بوده باشند. یکی از این گروه‌ها انسان فلورسی (Homo Floresiensis) نام دارند و آنها را اغلب به عنوان «هابیت‌ها» می‌شناسیم. گروه دیگر که کوچک‌تر هستند، با نام انسان لوزونی (Homo Luzonensis) شناخته می‌شوند.
هر دو گروه فلورسی‌ها و لوزونی‌ها، تا زمانی حدود ۵۰ هزار یا ۶۰ هزار سال پیش زنده بودند و ممکن است همزمان با انسان‌های خردمند، در جزایر جنوب شرقی آسیا زندگی کرده باشند.
انسان‌های امروزی اهل جزایر جنوب شرقی آسیا، دارای سطوح نسبتاْ بالایی از دی‌ان‌ای دنیسووا هستند. در حال حاضر اطلاعات اندکی از آناتومی دنیسوواها و ژنتیک انسان فلورسی و انسان لوزونی وجود دارد. به همین دلیل، این امکان نیز وجود دارد که انسان‌های کوچک منقرض‌شده همان دنیسوواهایی باشند که در جزایر جنوب شرقی آسیا، با انسان‌های امروزی آمیخته شدند.
با این حال، دیگر دانشمندان با این نتیجه‌گیری موافق نیستند. آنها خاطرنشان می‌کنند که بر اساس شواهد باستان‌شناسی، دو گروه انسان فلورسی و انسان لوزونی حداقل از ۷۰۰ هزار تا یک میلیون سال پیش در جزایر جنوب شرقی آسیا زندگی می‌کردند، یعنی مدت‌ها پیش از آن که نسل دنیسوواها برای اولین بار تکامل یابد. هابیت‌ها و پسرعموهایشان ممکن است برای دنیسووا بودن بیش‌از‌حد باستانی باشند.
چرا دنیسوواها منقرض شدند؟دنیسوواها روزی از روی زمین ناپدید شدند، اما میراث ژنتیکی آنها همچنان در انسان‌های زنده باقی مانده است. با این حال، هنوز به طور دقیق مشخص نیست که دنیسوواها به چه دلیل و چگونه منقرض شدند.
دانشمندان می‌گویند همپوشانی دنیسوواها با گسترش جمعیت انسان‌های خردمند در زمانی بین ۴۰ هزار تا ۵۰ هزار سال پیش و رقابت بعدی بر سر منابع محدود، احتمالاً یکی از دلایل انقراض دنیسوواها بود.
همچنین، دنیسوواها ممکن است در خزانه ژنی گونه‌ی ما غرق شده باشند. اما در مجموع، محققان می‌گویند این مسأله تا به امروز «بدون پاسخ» باقی مانده است.
کانال عصر ایران در تلگرام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند